Biersoorten

Welke soorten bier zijn er allemaal? Wij bespreken de onderstaande biersoorten.

Pilsener
Pilsener is duidelijk goudgeel van kleur, heeft een witte schuimkraag en een bittere smaak. Het is licht maar levendig van smaak. Pils wordt gemaakt van gerst, hop, water en gist. Pils is vernoemd naar de Tsjechische stad Pilzen waar dit bier voor het eerst gebrouwen werd.  Pils is ondergistend bier.

Nog steeds is pils veruit de meest gedronken biersoort. Binnen pilsener zijn ook nog subcategorieen te verdelen. Enkele voorbeelden hiervan zijn Duitse pilsener, Bohemian pilsener, Amerikaanse pilsener en de Urtyp pilsener. Allemaal gebrouwen het land wat in de naam staat maar een bier mag een Pilsener worden genoemd als het gebrouwen wordt volgens de receptuur uit Pilzen.

Lager
Vooral in Engelstalige landen kent men de lager bieren. Hiermee bedoelen zijn ondergistende bieren. Het is pilsachtig bier maar heeft minder alcohol dan een Pilsener.

Wat is het verschil tussen Pilsener en Lager? Kort gezegd wordt met lager bier alle ondergistende bieren bedoelt. Pilsener is het meest bekende ondergistende bier.

Maltbier

Met maltbier wordt alcoholvrij bier bedoelt. Bier mag alcoholvrij genoemd worden wanneer het bier uiterlijk 0,1% alcohol bevat. Maltbier geproduceerd buiten Nederland heeft vaak een hoger alcoholpercentage.

Wanneer is bier alcoholarm?   In Nederland wordt drank wat tussen de 0.2 en 1.2 procent alcohol bevat als alcoholarm beschouwd.

 
Witbier
De basisingrediënten van witbier zijn mout van tarwe, mout van gerst en kruiden. Veelal citrus, koriander en hop. Witbier is fruitig en fris van smaak en is lichtgeel van kleur. Witbier is bovengistend bier en wordt gebrouwen met minder hop dan overige biersoorten, dit verklaart de mindere bittere smaak. Daarnaast wordt witbier over het algemeen ook minder vaak gefilterd wat de troebele kleur verklaart.

Weizen
Weiß betekent wit en weizen betekent tarwe. Dit betekent niet dat Weizen per se tarwebier is. Weizen bier is witbier wat gebrouwen wordt volgens het Reinheitsgebot. Weizen is een bovengistend bier en dient minimaal 50% tarwemout te bevatten. Dit resulteert in een extra volle schuimkraag. 

Wat is het verschil tussen Witbier en Weizen?      Weizen bier is Witbier wat gebrouwen wordt volgens het Reinheitsgebot.

Fruitbier
Fruitbieren zijn zoet en fruitig. In het brouwproces van fruitbier wordt aan het einde van het brouwproces, net voor het gistproces, fruit toegevoegd. Hierdoor worden de suikers van het fruit compleet vergist. Hiervoor worden veelal steenvruchten gebruikt (vruchten met een harde pit in het midden).

Maar naast bijvoorbeeld perziken en kersen worden ook appels, bananen en aardbeien gebruikt. Door het toevoegen van fruit wordt het fruitbier gekenmerkt.

Blond
Blond bier is licht tot goudgeel van kleur en bevat minder hop dan regulier bier. Ze bevatten meer alcohol dan pilsener en hebben hun bekende witte schuimkraag. Blond bier is een bovengistend bier en wordt meestal gebrouwen van een lichte moutsoort. 

Wat is het verschil tussen Blond bier en Witbier?                                  Blond bier wordt gebrouwen van een lichte moutsoort en Witbier wordt gebrouwen van mout van gerst en tarwemout.

 

IPA | Indian Pale Ale
Indian Pale Ale is bier waar extra hop aan wordt toegevoegd. IPA is bovengistend bier en extra bitter van smaak. Dit bier is ontstaan doordat Engelse kolonisten die voor de houdbaarheid van het bier extra hop en alcohol toevoegden. Hierdoor werd Pale Ale beter houdbaar.

Er zijn inmiddels velen soorten IPA, enkele bekende soorten beschrijven wij hieronder:

• Session IPA

  Een lichtere variant van de IPA met een lager alcohol percentage over het algemeen tussen de 2,5% en 4 %. Dit bier staat bekend als een echte doordrinker.

• Double IPA (DIPA)

  Een extra bittere variant van de IPA. Ook met extra hop en mouten heeft de double IPA doorgaans een alcoholpercentage tussen de 8 en 10 procent.

• Triple IPA (TIPA)

  De naam doet het één en ander al verraden, nog meer hop en bitterheid. Deze biersoort zien wij niet vaak maar zeker de moeite waard. TIPA bieren hebben doorgaans een alcoholpercentage tussen de 10 en 12 procent.

• White IPA

  Een mix van Amerikaanse IPA en een witbier. Kruidig en fruitig.

• Black IPA

  Bij het brouwen van een black IPA wordt geroosterde mout gebruikt. Hierdoor krijgt de Indian Pale Ale een donkere, bijna zwarte kleur. Tijdens het brouwen wordt extra veel hop gebruikt om de bitterheid te versterken. 

• New England IPA

  Een Indian Pale Ale die meer troebel van kleur is dan andere Pale Ale's. Hierdoor wordt een New England IPA ook wel mistig genoemd. Traditioneel worden NEIPA's gebrouwen met minder hop zodat het ook minder bitter smaakt. Deze bieren hebben over het algemeen een laag alcoholpercentage.

• Amerikaanse IPA's

  Amerikaans IPA's kennen twee varianten; West Coast IPA & East Coast IPA.

Wat is het verschil tussen een West Coast IPA en een East Coast IPA? Bij een West Coast IPA wordt meer hop gebruikt waardoor deze meer bitterheid vertoont. Bij de East Coast IPA gebruiken brouwers meer mouten waardoor de bitterheid meer gecombineerd wordt met zoete smaken.

• Amerikaanse IPA's

  Brut IPA komt van de Brut champagne. Deze variant van de Indian Pale Ale wordt zo genoemd omdat brouwers de gisten van champagne gebruiken tijdens het gistingsproces. Omdat het woord champagne bescherm is gebruiken brouwers het woord brut om aan te geven welke gisten zij gebruiken. De smaak van de Brut IPA's zijn droog en fris te noemen.

Stout bier

Stout bier vindt zijn oorsprong in Londen waar dit bier voor het eerst gebrouwen werd in 1730. Stout bier wordt gebrouwen met ondergisting maar ook met bovengisting. Kenmerkend voor stout bier is de zwarte kleur en de bittere smaak. Dit komt omdat brouwers tijdens het mouten (zie hoofdstuk 2) de mout branden of roosteren. Hierdoor hebben stout bieren een branderige bittere smaak. Stout bier is afgeleid van Porter bier waarbij stout de sterkere variant is. Porter bier heeft dezelfde kenmerken als stout bier en is op zijn beurt weer afgeleid van het brouwsel van bruin bier.

Tot aan de tweede wereldoorlog was stout bier, wat uit Engeland over was gekomen, zeer populair in Nederland. Het bekendste stout bier uit die tijd kwam uit Maastricht; De Zwarte Ruijter en uit Amsterdam; Van Vollenhoven. Door de opkomende industrie en de steeds betere houdbaarheid van bier explodeerde merken als Amstel en Heineken. Dit deed de Nederlandse stout brouwers geen goed waardoor zij van de markt verdwenen.

Wat is het verschil tussen porter bier en stout bier? Beide brouwsels lijken op elkaar, het verschil is dat stout bier sterker is. Stout in het engels betekent dan ook sterk.

 

Bruin bier

Nederlands bruin bier is een ondergistend bier met een laag alcoholgehalte. Sommige merken noemen bruin bier nog oud bruin bier. Bruin bier is zoet omdat tijdens het brouwen kunstmatige aroma's worden toegevoegd. 

In verschillende landen brouwen ze bruin bier iets anders. Zo gebruiken ze in Amerika meer hop waardoor een amerikaans bruin bier bitterder en droger smaakt dan bijvoorbeeld de Engelse of Nederlandse varianten van bruin bier. 

Traditioneel wordt bruin bier gebrouwen met pure bruine mout. Vroeger waren bruine bier dan ook veel sterker dan tegenwoordig. Hedendaagse brouwerij gebruiken in de basis bleke mout waaraan donkerkleurige mouten worden toegevoegd. Hierdoor wordt de karakteristieke bruine kleur nog behouden maar is de smaak zoeter en moutiger.

 
Bokbier

Bokbier of Bockbier is seizoensbier en vindt haar oorsprong in Duitsland aan de start van de zeventiende eeuw. Bokbier is ondergistend, maar in Nederland komen er steeds meer bovengistende bockbieren op de markt. Het eerste bovengistende bockbier kwam in Nederland op de markt in 1982 door de Arcense bierbrouwerij.

Kenmerkend voor bokbier is dat het mout wat gebruikt wordt op 150 graden Celcius gedroogd dient te worden in het brouwproces. Dit zorgt voor karamelisatie van de aanwezige suikers en dat de mout donkerder wordt. In bokbier zit twee keer zoveel mout als in een pilsener. Hierdoor komen er tijdens het brouwproces meer suikers vrij en daardoor heeft bokbier ook een hoger alcoholpercentage dan pilseners.

Brouwerijen brengen jaarlijks twee soorten bokbier uit. De Lentebok (of Meibok) en de Herfstbok. Er zijn

Wat is het verschil tussen lentebok en herfstbok? Het verschil zit in het type mout wat gebruikt wordt in het brouwproces. Hierdoor verschilt de kleur, smakenpalet en het alcoholpercentage. Zo is herfstbok donkerder, bevat meer alcohol en is zoeter van smaak dan een lentebok. Een lentebok bier is daarentegen lichter van kleur een heeft een frissere en fruitigere smaak dan herfstbok.

Dubbel

Een echte klassieker van onze zuiderburen. Dubbelbier is een bovengistend bier. Dubbel staat voor dubbel zo veel granen per liter water tijdens het brouwproces. In de regel betekent meer graan meer suikers dus meer alcohol. Van origine wordt dubbelbier gezien als dubbel zo veel alcohol als een normaal biertje. Het alcoholpercentage van een dubbelbier is 6-7%, terwijl vroeger een enkel biertje zo een 3,5% alcohol bevatte. Dubbelbier heeft een nette donkere kleur, is zoet en lichtbitter.

Tripel

Een nog zwaarder bovengistend bier is de tripel. Met drie keer zo veel granen per liter water dan normaal zit er ongeveer 1 tot 2 procent meer alcohol in een tripelbier dan een dubbelbier. Tripels zijn sterk moutig en licht zoet van smaak. Bij veel tripels wordt veel tarwemout gebruikt.

Quadrupel

Bij quadrupel bier wordt er nog meer graan gebruikt dan bij tripel bieren. Vier keer zo veel per liter water dan een enkel biertje. Dit zorgt er voor dat quadrupel bieren meer alcohol bevatten dan tripel bieren. De quadrupel is het zwaarste bier van deze reeks van drie klassieke Belgische biersoorten. De quadrupels bevatten ook meer ingrediënten dan de dubbels, en tripels waardoor de smaak complexer en vaak bitterder is. Net zoals alle andere trappistenbieren is ook quadrupel een bovengistend bier.

Wat is trappistenbier? Trappistenbier is bier dat gemaakt is door trappisten. Trappisten zijn monniken van de order der cisterciënzers. Trappistenbier is geen biersoort, het beschrijft enkel de herkomst.

 

Omdat quadrupel op de fles gerijpt wordt blijft er vaak nog een bezinksel achter in de fles wat uiteindelijk ook in het bierglas aanwezig is. Dit kan men zonder problemen drinken. Quadrupel bieren bevatten vaak meer dan 10 procent alcohol. Quadrupel wordt ook wel gerstewijn genoemd.

Abdijbier

Abdijbier zijn bieren die gebrouwen worden in een kloostergemeenschap. Dit is een brouwproces wat officieel is erkend en waarbij het belangrijk is dat het eindproduct moet voldoen aan bepaalde regels en formaliteiten. Het is een officieel keurmerk wat bepaald of een bier een officieel Belgisch abdijbier mag heten.

Wat is het verschil tussen een abdijbier en een trappistenbier? Een trappistenbier moet gebrouwen worden in een klooster dat valt onder de order van Cisterciënzers. Abdijbier wordt gebrouwen in een kloostergemeenschap waarbij het brouwproces gecontroleerd wordt en onder een keurmerk valt. Een trappistenbier is altijd een abdijbier maar een abdijbier is niet per se een trappistenbier.

 

Abdijbier of trappistenbier heeft niet een bepaalde smaak of specifieke ingrediënten. 

Amber

Ambier bier is een bovengistend bier en heeft haar naam te danken aan de kleur van het bier; amberkleurig. Tijdens het brouwproces wordt een bepaald soort mout gebruikt; Special B. Deze moutsoort geeft het bier haar kenmerkende smakenpalet van kruiden en/of karamel. Amberbier wordt ook wel Belgische ale genoemd en is familie van de Indian Pale ale. 

Wat is het verschil tussen amber bier en pale ale? Amber bier komt uit Engeland waar het pale ale heet. Omdat daar voornamelijk donker stout bier gedronken wordt vond men een amberkleurig biertje tamelijk bleek. Later is ook de Indian Pale Ale afgeleid van amber bier.

 

Saison bier

Het Franse woord voor seizoen, Saison is een seizoensbier en is afkomstig uit Wallonië. De meeste saisons zijn bovengistende bieren die niet gefilterd zijn. Van oudsher brouwden boeren saison bier in de winter zodat seizoensarbeiders dit bier konden drinken tijdens het oogsten.

De brouwers zorgden dat het alcoholpercentage laag was en dat ze het bier vrijwel voorledig lieten vergisten zodat er bijna geen suiker meer aanwezig was. Dit zorgt dat het bier langer houdbaar was. Daaraan voegden de boeren nog extra hop toe wat de houdbaarheid ook weer een boost gaf. Door deze maatregelen kon het saison bier van de winter tot de zomer bewaard worden.

Saison bier moet gebrouwen zijn in de province Henegouwen en wordt voornamelijk gebrouwen van gerstemout. Daarnaast wordt het vaak gemengd met regionale ingrediënten  waardoor er ook veel verschillende saison bieren op de markt zijn. Helaas is het in België en Nederland steeds minder populair aan het worden. In de Verenigde Staten is het saison bier wel steeds meer in trek.

Omdat saison bier door boeren is ontstaan wordt het ook wal farmhouse ale genoemd.

Lambiek

Lambiek is een bier van spontane gisting en is een regionaal bier uit de streek van Brussel. Volgens de verhalen zou lambiek al in de middeleeuwen bekend zijn. Veel verschillende verhalen over de oorsprong doen zich voor maar bewezen is dat in de middeleeuwen men al gist aan het bier toevoegde.

Lambiek was vroeger een seizoensbier dat net als saison in de wintermaanden gebrouwen werd. Zoals in hoofdstuk één te lezen is bestond spontane gisting al zo een 5000 jaar geleden in Mesopotamië. Bekend is dat 86 verschillende soorten wilde (spontane) gisten in de lucht aanwezig zijn. 

Lambiek wordt gebrouwen met gerstenmout, tarwe, overjaarse hop en spontane gisten. Vervolgens rijpt het lambiek bier maanden of jaren in eikenhouten vaten. De naam lijkt afkomstig van de gemeente Lambeek, al zijn de meningen hierover verdeeld.